Τι είναι η ποσοτική χαλάρωση;
Η ποσοτική χαλάρωση ή QE αναφέρεται στον τύπο της νομισματικής πολιτικής κατά την οποία μια κεντρική τράπεζα αγοράζει ένα προεκτιμημένο ποσό κρατικών ομολόγων και άλλων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων με σκοπό την άμεση έγχυση ρευστότητας στην οικονομία και ως εκ τούτου ονομάζεται επίσης περιουσιακό στοιχείο μεγάλης κλίμακας ψώνια.
Διαδικασία ποσοτικής χαλάρωσης
Αυτή η ποσοτική χαλάρωση περιλαμβάνει την Κεντρική Τράπεζα να αγοράζει τίτλους (κρατικά ομόλογα) από τις τράπεζες μέλη της για την προσθήκη ρευστότητας στις κεφαλαιαγορές / δευτερογενείς αγορές. Ταυτόχρονα, η Κεντρική τράπεζα εκδίδει πίστωση στα Αποθέματα της τράπεζας για να αγοράσει τα χρεόγραφα. Προσφέρει το ίδιο αποτέλεσμα με αυτό της αύξησης της προσφοράς χρήματος. Ο σκοπός ενός τέτοιου μέτρου νομισματικής πολιτικής είναι:
- Χαμηλότερα επιτόκια και ενίσχυση των προοπτικών οικονομικής ανάπτυξης.
- Τα μειωμένα επιτόκια επιτρέπουν στις τράπεζες να εκπληρώνουν περισσότερα δάνεια και να τονώνουν τη ζήτηση δίνοντας χρήματα στις επιχειρήσεις για επέκταση.
- Η ποσοτική χαλάρωση βοηθά στη διατήρηση της αξίας του νομίσματος της χώρας σε χαμηλότερο επίπεδο. Αυτό, με τη σειρά του, καθιστά το απόθεμα της χώρας πιο ελκυστικό για τους ξένους επενδυτές
- Οι εξαγωγές γίνονται επίσης φθηνότερες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή η μέθοδος δεν θα είναι χρήσιμη εάν τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια είναι μηδέν ή πλησιάζουν αυτά τα επίπεδα. Σε μια τέτοια περίπτωση, τα περιουσιακά στοιχεία με μακροπρόθεσμη λήξη θα αγοραστούν δεδομένου ότι μειώνει τα μακροπρόθεσμα επιτόκια στην καμπύλη απόδοσης. Η ποσοτική χαλάρωση μπορεί να προστατεύσει τον πληθωρισμό κάτω από ένα καθορισμένο επίπεδο. Η διαδικασία μπορεί να εκθέσει σε ορισμένους κινδύνους όπως είναι:
- Εάν το ποσό της ποσοτικής χαλάρωσης είναι υπερεκτιμημένο ή αποδεσμευτεί πολύ η προσφορά χρήματος στην οικονομία, τότε το επίπεδο του πληθωρισμού που αναμένεται να επιτευχθεί θα μπορούσε να παραβιαστεί δημιουργώντας υπερβολικό πληθωρισμό.
- Λιγότερο αποτελεσματικό εάν οι τράπεζες παραμένουν απρόθυμες να δανείζουν σε πιθανούς δανειολήπτες ή άλλους αυστηρούς κανονισμούς που εμποδίζουν την ενίσχυση της προσφοράς χρήματος.
Ποσοτικό χρονοδιάγραμμα χαλάρωσης της Ιαπωνίας
πηγή: theguardian.com
Αυτή η πολιτική χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από την Τράπεζα της Ιαπωνίας (BOJ) για την καταπολέμηση του αποπληθωρισμού το 2000-01. Ένα επιτόκιο σχεδόν μηδενικό διατηρήθηκε από το 1999 και τον Μάρτιο του 2001 το BOJ πλημμύρισε τις εμπορικές τράπεζες με υπερβολική ρευστότητα για την ενίσχυση των δανειοληπτικών διευκολύνσεων, με αποτέλεσμα να αποσπάται το απόθεμα των υπερβολικών αποθεματικών. Ο στόχος ήταν να μειωθεί οποιαδήποτε έλλειψη ρευστότητας.
Η BOJ το πέτυχε αγοράζοντας περισσότερα κρατικά ομόλογα από ό, τι απαιτείται και φέρνοντας τα επιτόκια στο επίπεδο μηδέν. Επέκτεινε τους όρους της εμπορικής αγοράς χαρτιού και αγόρασε Μετοχές και ABS (τίτλοι που υποστηρίζονται από περιουσιακά στοιχεία)
- Από στατιστική σκοπιά, για χρονικό διάστημα 4 ετών, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών των εμπορικών τραπεζών αυξήθηκε από 5 τρισεκατομμύρια σε 35 τρισεκατομμύρια ((περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ). Η BOJ αύξησε επίσης την ποσότητα των μακροπρόθεσμων ομολόγων της Ιαπωνίας κατά τρεις φορές που θα μπορούσε να αγοράσει σε μηνιαία βάση.
- Το 2011, η BOJ αύξησε αυτό το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών από 40 τρισεκατομμύρια ευρώ (504 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) σε 50 τρισεκατομμύρια (630 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ). Η περαιτέρω επέκταση του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων πραγματοποιήθηκε κατά tr 5 τρισεκατομμύρια (66 δισεκατομμύρια δολάρια) σε συνολικά 55 τρισεκατομμύρια ¥.
- Το 2013, η Τράπεζα της Ιαπωνίας σκόπευε να επεκτείνει το πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων κατά 60 έως 70 τρισεκατομμύρια γιεν το χρόνο. Η Τράπεζα περίμενε να φέρει την Ιαπωνία από τον αποπληθωρισμό στον πληθωρισμό, με στόχο τον πληθωρισμό 2% με στόχο να διπλασιάσει την προσφορά χρήματος.
- Στις 31 Οκτωβρίου 2014, η BOJ ανακοίνωσε την επέκταση του προγράμματος αγοράς ομολόγων της, για να αγοράσει τώρα 80 τρισεκατομμύρια γιεν ομολόγων ετησίως.
Ποσοτικό χρονοδιάγραμμα διευκόλυνσης των ΗΠΑ
πηγή: nytimes.com
Κατά τη διάρκεια της κορυφής της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ υποχρεώθηκε να λάβει επείγοντα μέτρα που περιελάμβαναν δραματική επέκταση του Ισολογισμού με την προσθήκη νέων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού. Η Ποσοτική Διευκόλυνση χωρίστηκε σε πολλές φάσεις με το QE1 να περιλαμβάνει:
- Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ κράτησε περίπου 700 έως 800 δισεκατομμύρια δολάρια χαρτονομισμάτων στον Ισολογισμό πριν από την ύφεση.
- Το Νοέμβριο του 2008, η Fed αγόρασε 600 εκατομμύρια δολάρια σε MBS (Mortgage Backed Securities)
- Τον Μάρτιο του 2009, η Fed κατείχε τραπεζικό χρέος 1,75 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, το MBS και τα χαρτονομίσματα του Δημοσίου, τα οποία ανήλθαν σε 2,1 τρισεκατομμύρια δολάρια τον Ιούνιο του 2010.
- Η κατάσταση της οικονομίας έπρεπε να παρακολουθείται συνεχώς και τον Νοέμβριο του 2010, η Fed ανακοίνωσε το QE2 που αφορούσε 600 δισεκατομμύρια $ τίτλους του Δημοσίου που αγοράστηκαν μέχρι το τέλος του 2ου τριμήνου του 2011.
- Ο τρίτος γύρος της ποσοτικής διευκόλυνσης ανακοινώθηκε με την ονομασία "QE3" τον Σεπτέμβριο του 2012, στον οποίο εκτελέστηκε το πρόγραμμα Quantitative Easing για την αγορά ομολόγων αορίστου χρόνου του Agency MBS. Επιπλέον, ανακοινώθηκε ότι θα διατηρούσε το επιτόκιο των Ομοσπονδιακών Ταμείων κοντά στο μηδέν έως το 2015. Δεδομένου ότι ήταν ανοιχτού χαρακτήρα, αναφέρεται ευρέως ως "Quantitative Easing Infinity".
Το 2013, όταν φάνηκε ότι η οικονομία βυθίστηκε, υπήρχαν προθέσεις να «μειωθούν» ορισμένες από τις πολιτικές ποσοτικής χαλάρωσης της Fed ανάλογα με τα οικονομικά δεδομένα. Δεν υπήρξαν μειώσεις στον αριθμό των αγορών ομολόγων, αλλά το πρόγραμμα Quantitative Easing (QE) αναμένεται να σταματήσει στα μέσα του 2014.
Η Fed δεν ανακοίνωσε αύξηση των επιτοκίων, αλλά πρότεινε εάν επιτευχθεί στόχος πληθωρισμού 2% και ποσοστό ανεργίας 6,5%, θα ληφθεί υπόψη αύξηση του επιτοκίου. Στο δεύτερο εξάμηνο του 2013, η Fed συνέχισε με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και αποφάσισε να το μειώσει σε μελλοντική ημερομηνία. Ήταν το τελευταίο τρίμηνο του 2014, αυτές οι αγορές σταμάτησαν μετά από συσσώρευση περιουσιακών στοιχείων 4,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) συνέβαλε πιθανώς στα ακόλουθα:
- Χαμηλότερα επιτόκια για εταιρικά ομόλογα και επιτόκια στεγαστικών δανείων και βοηθώντας έτσι τις τιμές υποστήριξης
- Υψηλότερη αποτίμηση χρηματιστηρίου (Υψηλότερη αναλογία P / E στον δείκτη S&P 500)
- Αυξημένος ρυθμός πληθωρισμού και σταθερές προσδοκίες για το μέλλον
- Το υψηλότερο ποσοστό δημιουργίας θέσεων εργασίας
- Υψηλότερος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ
Ποσοτικό χρονοδιάγραμμα διευκόλυνσης της ΕΚΤ
Το 2009, όταν εμφανίστηκε η κρίση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα επικεντρωνόταν στην αγορά καλυμμένων ομολόγων, σηματοδοτώντας ότι οι αρχικές της αγορές θα ανέρχονταν σε περίπου 60 δισεκατομμύρια ευρώ.
Στη συνέχεια, το 2013 η Ελβετική Εθνική Τράπεζα κατείχε έναν από τους μεγαλύτερους ισολογισμούς ισοδύναμους με το μέγεθος της οικονομίας της Ελβετίας. Τα περιουσιακά στοιχεία της ΕΚΤ ήταν περίπου 30% του ΑΕΠ. Μία από τις τεράστιες αλλαγές στις πολιτικές του 2015 ορίστηκε ως «Πρόγραμμα επέκτασης περιουσιακών στοιχείων», το οποίο περιελάμβανε αγορά 60 δισεκατομμυρίων ευρώ από κεντρικές κυβερνήσεις, οργανισμούς και ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, θα αγοράζονταν σε μηνιαία βάση.
Η ποσοτική χαλάρωση διήρκεσε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016 με συνολική ποσοτική μείωση 1,1 τρισεκατομμύρια ευρώ.
